Verspreiden
Als erfgoedorganisatie zorg je ervoor dat je digitale objecten goed bewaard blijven. Ook geef je ze duidelijke beschrijvingen (metadata). Daarnaast verbind je je objecten met gezamenlijke termenlijsten. Dat is belangrijk. Maar het is ook belangrijk dat anderen weten dat jouw data beschikbaar is — en dat ze deze makkelijk kunnen gebruiken.
Daarvoor zijn nog een paar extra stappen nodig. Gelukkig regelen de meeste collectie-informatiesystemen dit automatisch. Deze stappen gebeuren meestal ‘achter de schermen’. Je hoeft er zelf weinig aan te doen, zolang het systeem goed werkt. Toch is het handig om te weten wat er gebeurt.
Het gaat om drie dingen:
1. Je data publiceren als linked open data
Linked open data is een internationale standaard. Deze maakt het mogelijk om data uit verschillende bronnen aan elkaar te koppelen en goed doorzoekbaar te maken. Door je collectie op deze manier te publiceren, is je data makkelijk te gebruiken.
2. Je digitale bestanden publiceren via IIIF
IIIF (International Image Interoperability Framework) is een standaard om afbeeldingen online te tonen. Daarmee hoeven afbeeldingen niet gekopieerd te worden. Dat maakt het delen van beelden makkelijker én energiezuiniger.
3. Je data aanmelden in het Datasetregister
Al jouw digitale informatieobjecten samen vormen een dataset: jouw digitale erfgoedcollectie. Het Datasetregister is een overzicht van alle erfgoeddatasets in Nederland. Hier kunnen anderen informatie over jouw collectie vinden.
Samen zorgen deze stappen ervoor dat jouw digitale collectie goed vindbaar is — en dat anderen deze makkelijk kunnen hergebruiken.
Waarom een Datasetregister?
Datasets vormen de basis voor erfgoedwebsites en apps. Ontwikkelaars van deze websites moeten wel weten welke datasets er zijn, wat erin staat en waar ze te vinden zijn. Daarvoor is er het Datasetregister. Ook voor collectiebeheerders is dit register handig. Als jouw datasets daarin staan, hoef je niet voor elke website of app een aparte koppeling of export te maken. Bovendien: als je data rechtstreeks uit je collectie-informatiesysteem komt, worden aanpassingen in je registratie automatisch doorgevoerd in de dataset.
Aan de slag
Net als bij het verbinden van informatie speelt je collectie-informatiesysteem ook een belangrijke rol bij het verspreiden van erfgoeddata.
Systemen die werken volgens de afspraken van het Netwerk Digitaal Erfgoed regelen dit grotendeels automatisch. Je data wordt gepubliceerd als linked open data en via IIIF. Ook wordt jouw dataset aangemeld in het Datasetregister.
Wat je als collectiebeheerder nog zelf kunt doen, is werken aan de datasetbeschrijving en het datamodel. Die worden meestal automatisch ingericht door de leverancier. Maar iemand die de collectie goed kent, kan dit vaak beter en duidelijker doen. En dat helpt weer om je collectie beter vindbaar te maken.
Iets uitgebreidere informatie over linked open data, datamodellen en IIIF vind je hieronder.
Linked open data
Linked open data zorgt ervoor dat de betekenis van de data ook voor computers leesbaar is. Hierdoor kan erfgoedinformatie eenvoudig onderling verbonden worden.
Datamodellen
We gebruiken gezamenlijke datamodellen om de betekenis van data zo goed mogelijk uitwisselbaar te maken.
IIIF
Voor het publiceren van digitale bestanden (foto’s of scans) gebruiken we het International Image Interoperability Framework (IIIF).
Alle stappen doorlopen?
Je collectie is klaar voor gebruik! Ontwikkelaars kunnen met je collectie (en de verbindingen die je hebt gelegd met termenlijsten) aan de slag.