Focusprojecten binnen Digitaal erfgoed in het onderwijs

Project Expeditie Vrijheid

Binnen Expeditie Vrijheid van het Historisch Centrum Overijssel worden methodevervangende lessen ontwikkeld over de Tweede Wereldoorlog in Overijssel. In deze lessen gaan leerlingen onder andere op zoek naar relevant erfgoedbronmateriaal en hoe je dit kunt gebruiken. Het project is uitgevoerd in samenwerking met tien partnerscholen. Op 15 januari 2020 was de officiële lancering en sindsdien is het materiaal beschikbaar voor alle Overijsselse basisscholen. De lessen zijn voor de lancering getest.

Meer weten over het project Expeditie Vrijheid? Bekijk de drie video’s:
Video 1: https://youtu.be/9GTAangmPtA
Video 2: https://youtu.be/psW2bl0LdLE
Video 3: https://youtu.be/2f11pw8kCGk

Project Digitale Scheurkalender Burgerschap

Kunstgebouw en Erfgoedhuis Zuid-Holland ontwikkelen voor het vmbo een Digitale Scheurkalender met het thema burgerschap. Het concept van de Digitale Scheurkalender is bedacht door het Kröller-Müller Museum. Met deze tool voor het digibord kunnen leraren hun leerlingen in de les een korte ‘cultuursnack’ aanbieden.

De Digitale Scheurkalender Burgerschap zet kunst en erfgoed in om leerlingen te stimuleren na te denken over zichzelf en de ander, verleden en toekomst, hun omgeving en eigen verantwoordelijkheid.

Meer weten ver het project Digitale Scheurkalender Burgerschap? Bekijk de twee video’s:
Video 1: https://youtu.be/hkL7qJh8bs4
Video 2: https://youtu.be/IRV2aw-Oals

Project Natuurlab

Natuurlab is een online onderzoeksomgeving waarbij leerlingen van het vmbo, havo en vwo leren om eigen vragen te onderzoeken met data en de collectie van Naturalis. Zij leren de wereld om zich heen te begrijpen door zelf een biologische vraag te bedenken en te analyseren met wetenschappelijke data.

Onderzoeksmodules van het Natuurlab zijn lesstofvervangend, passend bij de biologiestof van brugklas tot eindexamen. Het Natuurlab is in een bètaversie toegankelijk. De doorontwikkeling begint met de module Ordening, waarbij de rijke collectie van Naturalis wordt ingezet in het lesmateriaal.

Meer weten over het project Natuurlab? Bekijk de video: https://youtu.be/9zBunrkYBwk

Project Niet Stapelen, Maar Vervangen

Schoolbesturen Primair Onderwijs ‘s-Hertogenbosch werkt samen met Babel Den Bosch om lesmateriaal uit de regio te integreren in het onderwijsprogramma. Het uitgangspunt is: niet stapelen, maar vervangen. Het is de ambitie om het lesmateriaal uit de omgeving te vervangen met delen uit de lesmethodes die scholen gebruiken.

In dit project wordt bekeken hoe dit georganiseerd kan worden, zodat scholen effectief gebruik kunnen maken van het lesmateriaal uit de regio. Onderdeel hiervan is het gebruik van de aanbodsdoelen van SLO en het platform Wikiwijs als ondersteuning voor het aanbieden en vinden van vervangend lesmateriaal.

Meer weten over het project Niet stapelen, maar vervangen? Bekijk de twee video’s:
Video 1: https://youtu.be/LlXNpGSETi0
Video 2: https://youtu.be/y7RkcietH6w

Project Open Monumenten Klassendag 2.0

Stichting Nederland Monumentenland wil de huidige manier waarop de Open Monumenten Klassendagen worden georganiseerd aanpassen. Het lesmateriaal is aan vernieuwing toe en er zijn te weinig vrijwilligers beschikbaar om de Klassendagen in de huidige vorm grootschalig uit te rollen.

In dit project onderzoekt Stichting Nederland Monumentenland, met ondersteuning vanuit het programma Ontsluiting digitaal erfgoed voor het onderwijs, de haalbaarheid van de inzet van de bestaande app Spacetime Layers. Het doel hiervan is het ontwikkelen van een digitaal lespakket, waarbij de basisschoolleerkracht (van groep 8) zonder tussenkomst van vrijwilligers of professionals direct met het erfgoedlesmateriaal aan de slag kan.

De samenwerking tussen Stichting Nederland Monumentenland en Spacetime Layers bevordert het gebruik van digitaal erfgoed, voegt nieuwe digitale informatie toe aan de app en versterkt de participatie van jonge kinderen met digitaal erfgoed (monumenten).

Meer weten over dit project? Bekijk de video: https://youtu.be/9VXEj-a9mF4

Inspiratiesessie

Donderdag 31 oktober kwamen vertegenwoordigers van de eerste vier focusprojecten en andere nauw betrokkenen van het programma bij elkaar voor een inspirerende kick-off. De projecten werden voorgesteld met een pakkende pitch. Ook werden feedback, vragen en tips verzameld voor het optimaliseren van de focusprojecten.

Dat er veel kansen liggen om van elkaar te leren, werd deze dag des te meer duidelijk. Er zijn zoveel initiatieven voor het ontwikkelen van digitaal erfgoed voor het onderwijs. Hoe zorgen we ervoor dat scholen een weg kunnen vinden in al dit materiaal? Een veelgehoord aandachtspunt was dat dit kan door samen met het onderwijs – zowel leraren als leerlingen – materiaal te ontwikkelen en goed te luisteren naar de vraag en hun wensen.

Jan Plooij, projectleider ‘Niet Stapelen, Maar Vervangen’: ‘Nu is vooral de weg van erfgoed naar de klas in beeld. Hoe biedt een erfgoedinstelling zijn erfgoed aan bij het onderwijs. Eindelijk moeten we dit omdraaien: kijk en luister naar de vraag van het onderwijs, en biedt op basis daarvan jouw erfgoed.’

Meer informatie

De resultaten uit het programma worden op kennisnet.nl en het Netwerk Digitaal Erfgoed gedeeld.

Praktijkervaringen en kennis die we opdoen tijdens het begeleiden van de focusprojecten verwerken we in praktische tools en publicaties. Lees meer over het project en de eerste resultaten in dit artikel over het programma digitaal erfgoed in het onderwijs van Kennisnet.

Je kunt je ook aanmelden voor de LinkedIn-groep ‘Digitaal erfgoed voor het onderwijs’. Hier wisselen we kennis en ervaringen uit over de beschikbaarheid en het gebruik van digitaal erfgoed in het onderwijs. We nodigen je van harte uit om mee te praten, mee te denken en je kennis met ons te delen.