Roeland Ordelman: ‘Geesteswetenschappen en erfgoed vragen om kruisbestuiving’
Sinds kort is Roeland Ordelman technisch coördinator bij CLARIAH. Hij ziet veel raakvlakken tussen het NDE en CLARIAH. Die zitten niet alleen in de data en de digitalisering, maar vooral in mensen. Dat zijn collega’s uit onderzoeksinstituten en erfgoedinstellingen die tools ontwikkelen, standaardisering doorvoeren, onderzoek doen en kennis delen. Stevige samenwerking tussen instellingen en experts helpt daarbij. Het is eigenlijk noodzakelijk, vindt Roeland, want zoveel mensen in Nederland zijn hier nog niet mee bezig.
Dit is Roeland Ordelman
Roeland Ordelman promoveerde in 2003 aan de Universiteit Twente op het gebruik van spraakherkenning om audiovisuele archieven te ontsluiten. Sinds 2015 is hij technisch coördinator van de CLARIAH Media Suite. En sinds kort vervult hij bij CLARIAH ook de rol van Chief Technology Officer (CTO), waarbij hij zorgt voor samenhang tussen alle technische activiteiten rond de bouw van een nationale onderzoeksinfrastructuur voor de geesteswetenschappen.
Hij combineert dit werk vanuit Beeld en Geluid met de coördinatie van de Beeld en Geluid Labs waarin geëxperimenteerd wordt met informatietechnologie voor het beter toegankelijk maken van het veelomvattende archief van Beeld en Geluid. Ook doet hij op dit terrein onderzoek bij de Universiteit Twente, waarbij de nadruk ligt op vormen van interactie met data, zoals met robots.
Media Suite als showcase
Stel, je wilt als onderzoeker een analyse loslaten op digitaal erfgoedcollecties die zich bijvoorbeeld bij de Koninklijke Bibliotheek, Beeld en Geluid en het Meertens Instituut bevinden. Die mogelijkheid biedt de CLARIAH Media Suite. Hier vind je niet alleen datasets van deze erfgoedorganisaties, maar ook tools waarmee je met die datasets aan de slag kunt gaan. Denk bijvoorbeeld aan instrumenten om annotaties te maken. Tevens is de CLARIAH Media Suite een ‘werkplaats’ waar je je onderzoeksresultaten een plek kunt geven.
CLARIAH en NDE
‘Als ik een vergelijking met het Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE) mag maken: bij het NDE draait alles om digitaal erfgoed, CLARIAH richt zich op digitaal onderzoek binnen de geesteswetenschappen,’ zegt Roeland Ordelman. ‘Dus: hoe kunnen we onderzoek met allerlei digitale middelen zo goed mogelijk faciliteren vanuit zowel zowel erfgoed- als onderzoeksperspectief?’ In beide netwerken werken collega’s hard aan een nationale digitale infrastructuur die helpt om de noodzakelijke digitalisering in beide domeinen vorm te geven.’
‘Onderzoekers werken met allerlei soorten collecties oftewel data, maar om hier iets mee te kunnen doen heb je tools nodig. In CLARIAH ontwikkelen we een digitale infrastructuur zodat grote hoeveelheden data en tools uit de geesteswetenschappen aan elkaar kunnen worden gekoppeld en digitaal doorzoekbaar gemaakt. Hiervoor werken Nederlandse geesteswetenschappelijke onderzoeksinstellingen samen met universiteitsbibliotheken, erfgoedinstellingen, publieke organisaties en bedrijven.’
Samenwerking ligt voor de hand
‘Erfgoed en geesteswetenschappen zijn op inhoudelijke gronden onlosmakelijk met elkaar verbonden. Op technisch vlak ligt een verbinding ook heel erg voor de hand omdat de onderliggende mechanismen grotendeels hetzelfde zijn. Technologie voor automatische contentanalyse, het doorzoeken, exploreren en verbinden van collecties, het online veilig bekijken of persistent verwijzen naar collecties en onderdelen ervan, of het inzetten van allerhande clouddiensten − het zijn voorbeelden van onderwerpen waar in beide netwerken met grote interesse naar wordt gekeken en waarbij intensieve samenwerking veel kan opleveren’.
Op de hoogte blijven?
Gerelateerd nieuws
