Bewaar digitaal erfgoed voor later
Hardware veroudert, software verandert. Zo blijft je digitaal erfgoed beschikbaar voor de toekomst.
Heb je bestanden in de cloud of op je pc staan die je wilt bewaren voor toekomstige generaties? Misschien heb je wel een bijzondere fotocollectie op een harddisk die je niet meer kunt openen. Of weet je eigenlijk niet precies wat je allemaal aan digitaal materiaal hebt opgeslagen?
Digitaal erfgoed vraagt net zoveel aandacht als je fysieke collecties. Je zorgt toch ook voor de juiste temperatuur en luchtvochtigheid in het depot? Hetzelfde geldt voor digitale bestanden, al vraagt dat om een andere aanpak.
Wat betekent houdbaar maken?
Houdbaar oftewel het duurzaam toegankelijk maken van informatieobjecten betekent dat idat mensen het straks nog kunnen vinden en gebruiken. Dat bestanden leesbaar blijven. Dat je begrijpt waar ze over gaan en dat ze betrouwbaar zijn. Hardware veroudert, software wordt vervangen. Voordat je het weet, kun je niet meer bij belangrijke bestanden.
Daarom is het belangrijk om aan de slag te gaan met preserveren. Dat zijn alle activiteiten die ervoor zorgen dat digitaal erfgoed ook in de toekomst toegankelijk blijft. Maar hoe pak je dat aan?
Eerste hulp bij preserveren
Binnen en buiten het netwerk zijn er verschillende tools, handreikingen en cursussen ontwikkeld die je helpen bij digitaal preserveren. Voor starters is er de Wegwijzer digitaal erfgoed. Voor organisaties die al iets verder zijn met het houdbaar maken van digitaal erfgoed zijn er aallerlei tools, die worden beheerd door verschillende organisaties in het netwerk.
Samen werken aan oplossingen
Collega’s in het netwerk wisselen hun kennis uit en werken samen aan duurzame oplossingen. Want preserveren doe je nooit alleen. Je hebt elkaar nodig. Dat kan bijvoorbeeld op het platform van de Kenniscommunity Informatie en Archief (KIA) of in een collegagroep.
Daarnaast zijn er (inter)nationale netwerken actief zoals de Digital Preservation Coalition, meemoo in Vlaanderen en de Open Preservation Coalition. Ook op specifieke gebieden weet men elkaar te vinden. Denk aan audiovisuele collecties via AVA_Net, podiumkunsten via Podiumkunst.net of webarchivering via IIPC.
Digitaal erfgoed werkt pas echt als het houdbaar, bruikbaar én zichtbaar is
Houdbaar, bruikbaar en zichtbaar horen bij elkaar. Ze versterken elkaar en kunnen niet los van elkaar worden gezien.
Een collectie kan pas zichtbaar zijn als de informatie duurzaam bewaard blijft (houdbaar) en goed wordt ontsloten (bruikbaar). En wat bruikbaar is, moet ook vindbaar zijn voor mensen die het willen zien of gebruiken (zichtbaar).
In de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed worden deze drie invalshoeken daarom als één geheel benaderd. Zo werken organisaties beter samen en groeit de samenhang tussen collecties, diensten en infrastructuren. Dat maakt digitaal erfgoed sterker en beter toegankelijk voor iedereen.
Klaar om te beginnen?
Je hoeft nog niet alles te weten.